Ung thư đường mật là khối u ác tính nằm tại ống mật bên ngoài gan nguyên phát
tại nơi giao giữa ống mật gan trái và gan phải . Trên lâm sàng phát hiện, bệnh
nhân ung thư ống mật thường có triệu chứng đau bụng, đầy hơi, ngứa da,vàng
da,…Do đó, chuyên gia Bệnh viện Ung bướu Quảng Châu nhắc nhở chúng ta
rằng: một khi các triệu chứng trên xuất hiện, cần đến bệnh viện chuyên khoa có
uy tín để làm các kiểm tra cụ thể, thông thường, cần kiểm tra như sau để phát
hiện ung thư đường mật.
Xét nghiệm
Chỉ số CA19-9 trong máu có vai trò nhất định trong chẩn đoán ung
thư đường mật, đặc biệt do ung thư đường mật trong gan có diễn biến
viêm xơ hóa đường mật nguyên phát. Người có triệu chứng vàng da do tắc
nghẽn và chức năng gan bất thường có thể tiến hành xét nghiệm
này.
Kiểm tra hình ảnh học
Chẩn đoán chính xác ung thư đường mật, biết được các bộ phận bị
di căn và đánh giá tính khả thi của phẫu thuật.
1. Chụp PTC qua da vùng gan (percutaneous transhepatic
cholangiogra-phy,PTC): đây là phương pháp truyền thống chủ yếu trong chẩn
đoán ung thư đường mật, có thể cho thấy hình thái, sự phân bố và bộ
phận bị tắc nghẽn trong ngoài gan và ống mật.
2. Siêu âm (B-US) : là phương pháp kiểm tra đơn giản, nhanh, chính
xác, không tốn kém, thông qua siêu âm có thể biết được: j ống mật trong
gan có bị mở rộng, chứng minh trạng thái tắc nghẽn của ống mật; k
Tính chất chuyển biến sự tắc nghẽn trong ống mật. Do đó, nếu xuất
hiện triệu chứng vàng da, đầu tiên nên đi siêu âm kiểm tra.
3. Chụp CT- scan: Chụp CT có thể cung cấp hiệu quả giống như siêu
âm, nhưng hình ảnh 3 chiều chia làm nhiều lớp sẽ cho kết quả chính
xác hơn nữa, có thể cho thấy chính xác vị trí, phạm vi tắc nghẽn và
giãn nở trong ống mật, xác định tính chất diễn biến bệnh chính xác
hơn những phương pháp kiểm tra ở trên.
4. Nội soi ngược ống gan tụy ( endoscopic retrograde
cholangiopancreatography, ERCP): Kiểm tra MRCP có thể biết được tình
trạng tổng thể đường mật, hiện nay ngoài việc có thể trực tiếp thu
thập các tế bào ung thư rơi trong dịch mật đường mật ra, thì các kiểm
tra khác cũng có hiệu quả thay thế được cho MRCP.
5. PET-CT: PET-CT là phương pháp kiểm tra uy tín nhất trong chẩn
đoán di căn hạch và di căn xa, đặc biệt đối với bệnh nhân cần phân chia
ranh giới phẫu thuật thì PET-CT luôn là phương án được lựa chọn hàng
đầu.
Xét nghiệm tế bào học
Trên cơ sở PTCD mở rộng, đưa ống nội soi vào đường mật, có thể
trực tiếp quan sát và lấy tế bào ung thư tại ổ bệnh đem sinh thiết,
khi tiến hành PTC hoặc PDTC có thể hút dịch mật đem đi kiểm tra tế
bào học.